Çocuk Nörolojisi Bilim Dalı; başta epilepsi ve ateşli nöbet olmak üzere kas hastalıkları, zeka geriliği, baş ağrısı, serebral felç, nöro metbolik hastalıklar, beyin malformasyonları gibi pek çok hastalığın tanı ve tedavisinde hizmet vermektedir. Çocuk Nörolojisi bilim Dalını ilgilendiren başlıca hastalıklar:
Epilepsi
Febril konvülziyon
Serebral felç
Nöromuskuler hastalıklar
Nörometabolik hastalıklar
Motor mental retardasyon
Guillain Barre
ADEM, Multiple Skleroz
Başağrısı, baş dönmesi
Dengesizlik, çift görme
Çocukluk Çağı Epilepsisi
Epilepsi, değişik nedenlere bağlı gelişen tekrarlayıcı, ateşsiz nöbetlerle karakterli bir hastalıktır. Epileptik nöbetler, beyindeki sinir hücrelerinin( nöron) aşırı, anormal deşarjları sonucu oluşur. Bu deşarjlar, genelde geçicidir ve kendi kendini sınırlar. Çocukluk çağında epilepsi görülme sıklığı % 1 kadardır. Bazı epilepsiler genetik geçişlidir, bir kısmında ise beyni etkileyen yapısal veya işlevsel bozukluk söz konusudur. Çocukluk çağı epilepsilerinin önemli kısmı tedavi edilebilir özelliktedir. Yalnız hastaların % 20 sinde nöbetleri kontrol altına almak güçtür. Epilepside tanı nöbetin görülmesi, EEG ve yardımcı incelemelere dayanarak yapılır. Tedavide ilaç ve ilaç dışı tedaviler kullanılır. Epilepsi ilaçlarının düzgün kullanımı, ani kesilmemesi gerekir. Epilepsi gibi uzun süreli hastalıklara sahip kişilerin, mutlaka aynı merkezde düzenli kontrollerinin yapılması, hastalığın iyi kontrolü açısından çok önemlidir. Sık sık doktor/ merkez değiştirilmesi, düzenli olarak bir yerde izlenmemesi, hastanın zarar veren tutumlardır. Genelde, en az iki yıllık bir süreçten sonra, doz azaltılarak kontrol altında, ilaç kesilebilir. İlaç dışı tedaviler içinde, beynin bazı bölümlerinin alınmasına dayanan cerrahi yöntemler ve vagal sinir üzerine uyarım verilerek yapılan tedaviler sayılabilir.
Febril Konvülziyon
6 ay-6 yaş arasında çocuklarda koltuk altı ateşi 37.8 C üzerinde iken geçirilen nöbetler ateşli nöbet olarak tanımlanır. Ateşli nöbetler özellikle ilk 6 ay içinde tekrarlayabilir. Bu nedenle çocuğun ateşli dönemlerinde ateş ölçümü, ve düşürülmesi dikkatle yapılmalıdır. İki veya daha fazla ateşli nöbet geçiren çocuklar Çocuk Nöroloji hekimleri tarafından izlenmelidir.
Serebral Felç
Beyin hasarı olan çocuklar için halk arasında genel olarak ‘spastik çocuk’ terimi kullanılmaktadır. Bu hastalık grubunun diğer isimleri; serebral palsi veya serebral felçtir. Serebral felç çocukluk çağı kronik hastalıkları içersinde oldukça önemli bir yer tutan, gelişmekte olan beynin doğum öncesi, doğum esnasında veya doğumdan kısa süre sonra çeşitli nedenlerle hasarlanmasına bağlı gelişen, ilerleyici olmayan hareket bozukluğudur.
Nedenleri:
Doğum öncesi nedenler: Gebeliğin ilk aylarında geçirilen yüksek ateşli hastalıklar, lişen genetik bozukluklar, çoğul gebelikler, annenin hormonal, kalp, böbrek, karaciğer hastalıkları, annenin ilaç kullanımı (fetüse toksik etkili ilaçlar, alkol, kokain bağımlılığı)
Doğum sırasında görülen nedenler:
Doğum komplikasyonları (membranların erken membran ayrılması, plasenta yerleşim anomalileri, kordon dolanması, uzamış doğum eylemi, müdahaleli doğum)
Doğum sonrasına ait nedenler:
Doğumdan sonra 29.gün ile 2 yaş arasındaki sürede gelişen risk faktörleridir. Menenjit, kafa travması, intrakraniyal kanama, inme, konjenital kalp hastalığına yönelik cerrahi girişimler, boğulma neden olabilmektedir.
İlk bir yaşta serebral felç için ipuçları:
0-1 ay: Emme güçlüğü, uyarılara cevap vermeme, havale geçirme, ilk aylarda tiz sesle ağlama, huzursuzluk
3.ay: Sırtüstü yatırıldığında baş ve topuklar üzerinde yay gibi durma, kasılma, uyarılara cevap vermeme, başını üç ayın sonunda halen tutamama
4.ay: Halen başını tutamama, baş parmağını sürekli avuç içinde tutma
8.ay: Dönememe, oturamama, başını tutamama, ayakları yere bastırıldığında bacaklarını sert şekilde çaprazlama
10.ay: Sesli ve gösel uyaranlara bakmama, ayağa kaldırıldığında bacaklarını çaprazlama, emeklerken bacaklarını çekememe
1.yaş: Yere basmama
Serebral felçte erken tanı ve erken ve uygun rehabilitasyon, hasarın en aza indirlmesi açısından önemlidir. Bu kuşkuyu taşıyan bebekler ne kadar erken fizik rehabiltasyona başlarlarsa, kas gerginliği daha az olur, hasta normal hareket özelliklerini daha kolay kazanabilir. Bu hastaların sıklıkla beslenme, konuşma, epilepsi, işitme kaybı gibi ek sorunları vardır. Hastalar farklı birimlerden hekimler ile birlikte ve çocuk nöroloğunun koordinasyonunda görüldüğünde, tedavinin başarısı daha iyi olacaktır.
Başağrıları
Çocukluk çağında başağrısı sık rastlanılan sorunlardandır. Sıklıkla akut (ani) başlangıçlıdır. Daha uzun süreli veya tekrarlayan başağrısı atakları da olabilir. Ani başlangıç gösteren başağrılarının en sık nedeni santral sinir sistemi dışındaki enfeksiyonlardır. Örneğin; üst solunum yolu enfeksiyonları, kulak enfeksiyonları, sinüzit , ayrıca göz problemleri, diş problemleri de baş ağrısına yol açabilir.
Çocukda kusma, baş ağrısı, görme ile ilgili problemler varsa mutlaka acil olarak hastaneye başvurulmalıdır.
Tekrarlayan baş ağrısı atakları da Çocuk nörolojisi hekimi tarafından değerlendirilmeli, çocukluk çağı migreni, gerilim tipi baş ağrısı yönünden ayırıcı tanı yapılmalıdır.